PELATIHAN PENENTUAN ARAH KIBLAT BAGI SANTRI PONDOK PESANTREN HIDAYATUL QUR’AN (PPHQ)

  • Moelki Fahmi Ardliansyah IAIN Metro
  • Sakirman Sakirman IAIN Metro
  • Jamil Jamil IAIN Metro
Keywords: Astronomy, Istiqbalul Qiblah, Qibla Direction

Abstract

Astronomy in Indonesia originates and develops from Islamic boarding schools. Currently, this science is not massively studied in Islamic boarding schools, because it is considered difficult to do something related to calculations. Whereas in the aspect of study in Fiqh, students are taught and given an in-depth explanation. The Hidayatul Quran Islamic Boarding School (PPHQ) in Batanghari, East Lampung, is no exception, which has two flagship programs, namely Diniyah Takmiliyah and Tahfidhul Qur'an. In the Diniyah Takmiliyah Program, where alfiyah class students have studied fiqh studies quite in depth, the study of istiqbalul qiblah fiqh is not overlooked. This service tries to complete the fiqh understanding of the Qibla that has been owned by the santri with a scientific understanding of the Qibla, both in terms of calculation and measurement. The method used is PAR (participatory action research) with the aim of seeing, hearing, as well as understanding social phenomena that occur. Through this method, the target community or group is used as a subject, not an object of activity. The results obtained were that the alfiyah class students had basic knowledge both in the field of fiqh and about the geography of the earth. So that this training can complement and add insight, knowledge, new understanding and new skills in determining the Qibla direction.

References

Ardliansyah, M. F. (2017). Korelasi Fikih dan Sains dalam Penentuan Arah Kiblat. MASLAHAH (Jurnal Hukum Islam Dan Perbankan Syariah), 8(1), 13–30. https://doi.org/10.33558/MASLAHAH.V8I1.37
Ardliansyah, M. F. (2021). Modul Praktikum Menentukan Arah Kiblat Menggunakan Theodolite. Lab Ilmu Falak IAIN Metro.
Cresswell, J. W. (2007). Qualitative Inquary and Research Design: Choosing Among Five Approaches. Sage Publication.
Hambali, S. (2011). Ilmu Falak I. PROGRAM PASCA SARJANA.
Izzuddin, A. (2015). PEMIKIRAN HISAB RUKYAH KLASIK (Studi Atas Pemikiran Muhammad Mas Manshur al-Batawi). JURNAL HUKUM ISLAM, 37–46. https://doi.org/10.28918/JHI.V13I1.494
Jamil, A. (2009). Ilmu Falak Teori dan Aplikasi Arah Kiblat, Awal Waktu, dan Awal Tahun Hisab Kontemporer. Amzah.
Jamil, A., Sakirman, S., & Ardliansyah, M. F. (2022). Penentuan Arah Kiblat dengan Posisi Matahari di Pusat Ibu Kota Kabupaten Lampung. Al-Manahij: Jurnal Kajian Hukum Islam, 16(1), 133–152. https://doi.org/10.24090/MNH.V16I1.6169
Jim, I., & Tesoriero, F. (2008). Community Development: Alternatif Pengembangan Masyarakat di Era Globalisasi (3rd ed.). Pustaka Pelajar.
Khazin, M. (2004). Ilmu Falak dalam Teori dan Praktik (Cet. 1). Buana Pustaka.
Kholilah, F., Pesantren Al-Hikmah, P., Central Java, B., Pesantren Salafiyah Kajen Pati Central Java, P., Pesantren Tremas Pacitan East Java, P., Pesantren Lirboyo Kediri, P., & Al-Falah Ploso Kediri East Java, P. (2017). . JURNAL PENELITIAN, 151–162. https://doi.org/10.28918/JUPE.V14I2.1219<br /> Mughits, A. (2016). Kajian Ilmu Falak di Pesantren Salaf di Jawa Tengah dan Jawa Timur. Asy-Syir’ah: Jurnal Ilmu Syari’ah Dan Hukum, 50(2), 379–398. https://doi.org/10.14421/AJISH.2016.50.2.379-398<br /> Pengurus Pondok Pesantren Hidayatul Qur’an, S. (2022). Wawancara Tentang Pondok Pesantren Hidayatul Qur’an.<br /> Spradley, J. P. (1980). Participant Observation. Rinehart and Wiston.<br /> Tata Cara Penggunaan Theodolite – OIF UMSU. (n.d.). Retrieved February 2, </div> </div> </div><!-- .main_entry --> <div class="entry_details"> <div class="item cover_image"> <div class="sub_item"> <a href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/issue/view/386"> <img src="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/public/journals/35/cover_issue_386_en_US.jpg"> </a> </div> </div> <div class="item galleys"> <ul class="value galleys_links"> <li> <a class="obj_galley_link pdf" href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/article/view/5830/2499"> PDF </a> </li> </ul> </div> <div class="item published"> <div class="label"> Published </div> <div class="value"> 2023-03-29 </div> </div> <div class="item issue"> <div class="sub_item"> <div class="label"> Issue </div> <div class="value"> <a class="title" href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/issue/view/386"> Vol 4 No 1 (2023): Devosi Jurnal Pengabdian Masyarakat </a> </div> </div> <div class="sub_item"> <div class="label"> Section </div> <div class="value"> Articles </div> </div> </div> <div class="item addthis"> <div class="value"> <!-- AddThis Button BEGIN --> <div class="addthis_toolbox addthis_default_style "> <a class="addthis_button_preferred_1"></a> <a class="addthis_button_preferred_2"></a> <a class="addthis_button_preferred_3"></a> <a class="addthis_button_preferred_4"></a> <a class="addthis_button_compact"></a> <a class="addthis_counter addthis_bubble_style"></a> </div> <script type="text/javascript" src="//s7.addthis.com/js/250/addthis_widget.js#pubid="></script> <!-- AddThis Button END --> </div> </div> </div><!-- .entry_details --> </div><!-- .row --> </article> </div><!-- .page --> </div><!-- pkp_structure_main --> <div class="pkp_structure_sidebar left" role="complementary" aria-label="Sidebar"> <div class="pkp_block block_custom" id="customblock-Submit"> <div class="content"> <div id="submitButton" style="text-align: center;"><br><a style="text-decoration: none; color: #fff; background-color: #d0353a; border-radius: 5px; text-align: center; padding: 10px 71px 10px 72px; box-shadow: 0 0.3rem 0.5rem rgba(0, 0, 0, 0.5) !important;" href="http://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/about/submissions">Submit an Article</a></div> <p> </p> <hr style="border: 1px dashed gray;"> </div> </div><div class="pkp_block block_custom" id="customblock-Indexed"> <div class="content"> <!--p><a title="Web Analytics" href="https://statcounter.com/" target="_blank" rel="noopener"><img src="https://c.statcounter.com/12572866/0/244fdfe9/0/" alt="Web Analytics" /></a> <a href="https://statcounter.com/p12572866/?guest=1">Visitor</a> </p> <p><a href="https://info.flagcounter.com/YG8y"><img src="https://s05.flagcounter.com/count2/YG8y/bg_FFFFFF/txt_000000/border_CCCCCC/columns_2/maxflags_10/viewers_0/labels_0/pageviews_0/flags_0/percent_0/" alt="Flag Counter" border="0" /></a></p> <p><strong>E-ISSN</strong></p> <p><a title="e-issn" href="http://u.lipi.go.id/1615180171"><strong><img src="/public/site/images/teknisi212/1615180171.png" /></strong></a></p> <p><strong>Indexed</strong></p> <p><a title="gs" href="https://scholar.google.com/citations?hl=id&user=gvwhRcEAAAAJ"><img src="/public/site/images/teknisi212/logo_gs.png" width="279" height="102" /></a></p> <h2>Similarity Check</h2> <p><a href="http://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/similiaritycheck"><img src="/public/site/images/teknisi212/turnitin3.png" /></a></p> <p><strong>Download</strong></p> <p><a href="https://drive.google.com/file/d/1vRGCHyeuGV3V9HgOBuPOypAfsuExp2ul/view?usp=sharing"><strong><img src="/public/site/images/teknisi212/template5.png" /></strong></a></p--> <div class="title">Visitor</div> <div class="thumb" style="padding: 10px 30px 20px 30px;"><a title="Web Analytics" href="https://statcounter.com/" target="_blank" rel="noopener"><img src="https://c.statcounter.com/12572866/0/244fdfe9/0/" alt="Web Analytics"></a> <a href="https://statcounter.com/p12572866/?guest=1">Visitor</a> <p><a href="https://info.flagcounter.com/YG8y"><img src="https://s05.flagcounter.com/count2/YG8y/bg_FFFFFF/txt_000000/border_CCCCCC/columns_2/maxflags_10/viewers_0/labels_0/pageviews_0/flags_0/percent_0/" alt="Flag Counter" border="0"></a></p> </div> <div class="title">E-ISSN</div> <div class="thumb" style="padding: 10px 30px 20px 30px;"><a title="e-issn" href="https://issn.brin.go.id/terbit/detail/1615180171"><strong><img src="/public/site/images/teknisi212/1615180171.png"></strong></a></div> <div class="title">Indexed</div> <p><iframe style="width: 100%;" src="https://docs.google.com/spreadsheets/d/e/2PACX-1vQf15ZcoUbBVYUPSk2V-lhiY5Q6BPKJO9tSAj0bKrEZsK5jWUmv1TLEU6kwJoR4D91qlGijhpvKA03R/pubhtml?widget=true&headers=false"></iframe></p> <div class="thumb" style="padding: 10px 30px 20px 30px;"><a title="gs" href="https://scholar.google.com/citations?hl=id&user=gvwhRcEAAAAJ"><img src="/public/site/images/teknisi212/logo_gs.png" width="279" height="102"></a></div> <div class="thumb" style="padding: 10px 30px 20px 30px;"><a href="https://garuda.ristekbrin.go.id/journal/view/21877"><img src="/public/site/images/teknisi212/garuda13.png" width="318" height="83"></a></div> <div class="title">Similarity Check</div> <div class="thumb" style="padding: 10px 30px 20px 30px;"><a href="http://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/similiaritycheck"><img src="/public/site/images/teknisi212/turnitin3.png"></a></div> <div class="title">Download</div> <div class="thumb" style="padding: 10px 30px 20px 30px;"><a href="https://docs.google.com/document/d/1NOwPMtRKEdede9aP93_hffRtKkXQWG1h/edit?usp=share_link&ouid=106130660555166068540&rtpof=true&sd=true"><strong><img src="/public/site/images/teknisi212/template5.png"></strong></a></div> </div> </div><div class="pkp_block block_custom" id="customblock-supportedby"> <div class="content"> <!--p><strong>Supported By</strong></p> <p><a title="RJI" href="https://relawanjurnal.id/"><strong><img src="/public/site/images/teknisi212/logo_rji3.png" width="288" height="69" /></strong></a></p> <p><strong><img src="/public/site/images/teknisi212/crossref-doi-openED22.png" width="301" height="71" /></strong></p--> <div class="title">Supported by</div> <div class="thumb" style="padding: 10px 30px 20px 30px;"> <p><a title="RJI" href="https://relawanjurnal.id/"><strong><img src="/public/site/images/teknisi212/logo_rji3.png" width="288" height="69"></strong></a></p> <p><strong><img src="/public/site/images/teknisi212/crossref-doi-openED22.png" width="301" height="71"></strong></p> </div> </div> </div><div class="pkp_block block_language"> <span class="title"> Language </span> <div class="content"> <ul> <li class="locale_id_ID"> <a href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/user/setLocale/id_ID?source=%2Findex.php%2Fdevosi%2Farticle%2Fview%2F5830"> Bahasa Indonesia </a> </li> <li class="locale_en_US current"> <a href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/user/setLocale/en_US?source=%2Findex.php%2Fdevosi%2Farticle%2Fview%2F5830"> English </a> </li> </ul> </div> </div><!-- .block_language --> <div class="pkp_block block_information"> <span class="title">Information</span> <div class="content"> <ul> <li> <a href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/information/readers"> For Readers </a> </li> <li> <a href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/information/authors"> For Authors </a> </li> <li> <a href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/information/librarians"> For Librarians </a> </li> </ul> </div> </div> </div><!-- pkp_sidebar.left --> </div><!-- pkp_structure_content --> <div id="pkp_content_footer" class="pkp_structure_footer_wrapper" role="contentinfo"> <div class="pkp_structure_footer"> <div class="pkp_footer_content"> <div style="color: #fff; text-align: center;"><strong>Office:</strong><br>Redaksi Devosi <br>LPPM UNISMA Bekasi<br> Jl. Cut Meutia No. 83 Bekasi Jawa Barat 17113 <br>Email: jurnal.devosi@unismabekasi.ac.id<br>Telp. 021-8808851</div> <div style="color: #fff; text-align: center;"> </div> <div><iframe style="border: 0;" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d3966.044325163347!2d107.0040932152755!3d-6.257891695470391!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x2e698dd5e7ed0a61%3A0xe20a8ced29b3a5c7!2sUNIVERSITAS%20ISLAM%20%2245%22%20UNISMA!5e0!3m2!1sid!2sid!4v1594954366030!5m2!1sid!2sid" width="100%" height="250" frameborder="0" allowfullscreen=""></iframe></div> <div style="color: #fff;"><center><hr style="border: 1px solid #fff;"><small>E-ISSN: 2775-9091<br>DEVOSI - LPPM UNISMA Bekasi </small></center></div> <div id="btnTop" style="position: fixed; bottom: 20px; right: 20px; z-index: 99; font-size: 15px; outline: none; background-color: #333333a1; color: #ffffff !important; cursor: pointer; padding: 5px 10px 10px 10px; border-radius: 7px; text-align: center; box-shadow: 0 0.1rem 1rem rgba(0, 0, 0, 0.2) !important;"><a style="text-decoration: none; scroll-behavior: smooth;" href="#top">▲<br>TOP</a></div> </div> <div class="pkp_brand_footer" role="complementary"> <a href="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/index.php/devosi/about/aboutThisPublishingSystem"> <img alt="About this Publishing System" src="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/templates/images/ojs_brand.png"> </a> </div> </div> </div><!-- pkp_structure_footer_wrapper --> </div><!-- pkp_structure_page --> <script src="//ajax.googleapis.com/ajax/libs/jquery/1.11.0/jquery.min.js" type="text/javascript"></script><script src="//ajax.googleapis.com/ajax/libs/jqueryui/1.11.0/jquery-ui.min.js" type="text/javascript"></script><script src="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/lib/pkp/js/lib/jquery/plugins/jquery.tag-it.js" type="text/javascript"></script><script src="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/plugins/themes/default/js/lib/popper/popper.js" type="text/javascript"></script><script src="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/plugins/themes/default/js/lib/bootstrap/util.js" type="text/javascript"></script><script src="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/plugins/themes/default/js/lib/bootstrap/dropdown.js" type="text/javascript"></script><script src="https://jurnal.unismabekasi.ac.id/plugins/themes/default/js/main.js" type="text/javascript"></script> </body> </html>